**TEKER TEKER TEKERLEMELER**

Tekerleme

Tekerleme nedir ? Tekerlemenin tanımı ? Güzel Tekerlemeler

 

Sözlüklerde "ağızda yuvarlanan 
söz, saçma sapan söz, 
eşsesli kelimelerle kurulu
 konuşma" anlamlarına gelen 
tekerleme masal, hikaye, 
bilmece, halk tiyatrosu gibi 
bazı edebi türler içinde veya bağımsız
 olarak söylenen ölçülü ve kafiyeli
 sözlerdir.

Çokluk çocuk folklorunda 
hoşça vakit geçirmek, konuşma 
kabiliyeti kazanmak, oyunlarda 
eş ve ebe seçmek için bu yola 
başvurulur. Masal tekerlemesi,
 oyun tekerlemesi gibi adlar 
alırlar. En çok çocuk oyunlarında, 
masalların baş, orta ve 
sonunda söylenirler. Yöreye 
göre değişik isimle de söylenirler.
 Doğu Anadolu’da döşeme,
 Güney Anadolu’da sayışma
 denir. Karagöz ve ortaoyununda 
muhavere, çocuk oyununda
 ebe, çıkarmada ise sayışma 
diyebiliriz. Türk edebiyatında
 ilk tekerleme örneklerine XI. 
yüzyıldan itibaren rastlanır.
 Divana Lügati’t Türk’te bazı
 tekerlemeler yer alır.

 

 

Tekerlemeler..

Be birader buraya bak, başı
 bereli burma bıyıklı bastı bacak bayan
berberiyle bizim Bedri bey birlikte 
bir pirinci birinci buluşta birbirine
dizip Bursa pazarına indi.

Bir berber bir berbere "Bre 
berber, gel birader, biz beraber
Berberistan'da bir berber dükkanı 
açalım." demiş.

Bir pirinci birinci buluşta bir 
inci gibi birbirine bağlayıp, Perlepe
berberi bastıbacak Bedri ile beraber Balıkesir pazarına parasız giden bu
paytak budala, babası topal Badi'den
 biberli bir papara yedi.

Bu çorbayı nanelemeli mi de
 yemeli, nanelememeli mi de
 yemeli?

Bu ekşi eski ekşi.

Bu mumcunun mumu
 umumumuzun mumudur.

Bu pikap, şu pikap, o pikap.
Cüce çinici Celali Hoca gizlice 
marpuççular içindeki züccaci
yecilere gidip
içi Çince yazılı cicili bicili 
cam çubukları cepceğizine indirmiş.

Çatalca'da başı çıbanlı topal 
çoban, çatal sapan yapar satar.

Değirmene girdi köpek, 
değirmenci vurdu kötek; 
hem kötek yedi köpek, hem
kepek yedi köpek.

Dört deryanın deresini dört 
dergahın derbendine devrederlerse,
dört deryadan dört dert, dört 
dergahtan dört dev çıkar.

El alem ala dana aldı aladanalandı
 da biz bir ala dana alıp a
ladanalanamadık.

Eller bazlamalandı da, biz bazlamalanamadık.

Gökten bir damla düştü, şıp 
benim alnıma, şıp anamın
 alnına, şıp benim
alnıma, şıp anamın alnına...

İki kel kör kirpinin yırtık 
kürkünü dişi kel kör kirpinin yırtık 
kürküne
eklemişler.

İndim dereye sarul seke 
teke çepiç tek otlarlar. Dedim 
niçin sarul seke
teke çepiç tek otlarsınız?
 Dedi bizim sorumuz sopumuz 
torumuz topumuz
sarul seke teke çepiç tek otlarlar.

İndim kuyu dibine, sildim, süpürdüm, silkindim, çıktım.

İt iti itti, bit iti itti, it biti itti. Bit gitti, 
it gitti. İtti, bitti,
gitti.


Şemsipaşa Pasajı'nda sesi
 büzüşesiceler.

Şu duvarı badanalamalı mı
 badanalamamalı mı?

Şu köşe yaz köşesi, şu köşe 
kış köşesi, ortada su şişesi.

Şu yoğurdu sarımsaklasak da mı 
saklasak sarımsaklamasak da mı saklasak.

Tomarzalı topal Şaban, yapar
 çatar satar saban.

Üç tunç tas has hoş hoşaf.

Üstü üç taslı taç saplı üç tunç
 tası çaldıran mı çabuk çıldırır,
yoksa iç içe yüz ton saç kaplı 
çanı kaldıran mı çabuk çıldırır.

Acaba sarımsaklasak da mı 
saklasak samanı r> Sarımsaklamasak
 da mı gelir zamanı
Sarımsaklamasak da gelirse 
zamanı
Niye sarımsaklayalım o zaman 
samanı.

Adem madene gitmiş. Adem
 madende badem yemiş.
Madem ki Adem madende badem
 yemiş, niye bize getirmemiş.

AlAl bu takatukaları takatukacıya takatukalattırmaya .götür, eğer
takatukaları takatukacı t
akatukalatmazsa takatukaları 
taktukacıya
takatukalattırmadan getir.

Aliş'le Memiş mahkemeye
 gitmiş, mahkemede 
mahkemeleşmişler mi
mahkemeleşmemişler mi?

Kartal kalkar dal sarkar, dal 
sarkar kartal kalkar.

Kırk küp, kırkının da kulpu 
kırık küp.

Kırk kanatlılardan Kırklarelili 
kırkayak kıkırdayarak kırık kırak 
yerken

kırık kanadına kırıntılar döküldü.

Sizin damda var beş boz başlı
 beş boz ördek, bizim damda
 var beş boz başlı
beş boz ördek. Sizin damdaki beş
 boz başlı beş boz ördek; bizim 
damdaki
beş boz başlı beş boz ördeğe:
 "Siz de bizim gibi beş boz başlı 
beş boz
ördeksiniz." demiş.

  Yeni Tekerlemeler

   Top
   Bir iki üç
  Söylemesi güç
  Sana verdim bir elma
  Adını koydum Fatma
   Hop hop hop
   Bir büyük altın top  

 

  Dede
   Altı kere altı otuz altı
   Dedemin sakalı yolda kaldı
   Sakalını aldı dereye attı
   Dedem sakalsız kaldı EV
  Evli evine
  Köylü köyüne
  Evi olmayan
  Sıçan deliğine    

  İğne
  Ooooo
  İğne iplik
  Derme diplik
  Çelik çubuk
  Sen çık.

  Nacak
   Nacak sapına
    İki kes
   Bir sana
   Biri de bana    

Hediye
  Kızın adı Hediye
  Ekmek vermez kediye
  Kedi gider Kadıya
  Kadının kapısı kitli
  Hediyenin başı bitli

El El Epenek
  El el epenek
  Elden düşen kepenek
  Kepeneğin yarısı
  Keloğlan'ın karısı    

Karnım AÇ
  Karnım aç
  Karnına kapak aç
  Değirmene kaç
  Değirmenin kapısı kitli
  Heybaşı bitli 

Değirmen
  Değirmene girdi köpek
  Değirmenci vurdu kötek
  Geldi yedi köpek
  Hem kötek
  Hem yedi köpek    

Ali Dayı
  Ali dayının keçileri
  Kıyır kıyır kişniyor
  Arpa saman istiyor
  Arpa saman yok
  Kilimcide çok
  Kilimci kilim dokur

Çarşı
  Çarşıya gittim
  Eve geldim hanım yok
  Bebek ağlar beşik yok
  Çorba taşar kaşık yok
  Ali baba öldü tabut yok    

Hakkı
  Hakkı hakkının hakkını yemiş.
  Hakkı Hakkı'dan hakkını istemiş.
  Hakkı Hakkıya hakkını vermeyince
  Hakkı da Hakkı'nın hakkından gelmiş.

Hasan
Hasan Hasan
Helvaya basan
Kapıyı kıran
Kızı kaçıran    

Küçük Dostum
Küçük dostum gelsene
Ellerini versene
Ellerimizle şap şap
Ayaklarımızla rap rap
Bir şöyle, bir böyle
Dans edelim seninle.

Ellerim parmaklarım
Sağ elimde beş parmak,
Sol elimde beş parmak
Say bak, say bak, say bak.
Hepsi eder on parmak.
Sen de istersen saymak
Say bak, say bak, say bak.
Hepsi eder on parmak.     

Ali
Ali baksa dum dum
Sakalına kondum
Beş para buldum
Cebime koydum

Kuzu
Kuzu kuzu mee
Bin tepeme
Haydi gidelim
Hacı dedeme
Hacı dedem hasta
Mendili bohça
Kendisi hoca    

Komşu Komşu Komşu
-Komşu, komşu !
-Hu, hu!
-Oğlun geldi mi?
-Geldi
-Ne getirdi?
-İnci, boncuk.
-Kime, kime?
-Sana, bana.
-Başka kime?
-Kara kediye
-Kara kedi nerede?
-Ağaca çıktı
-Ağaç nerede?
-Balta kesti
-Balta nerede?
-Suya düştü.
-Su nerede?
-İnek içti.
-İnek nerede?
-Dağa kaçtı.
-Dağ nerede?
-Yandı, bitti kül oldu

Tavşan
Kapıdan tavşan geçti mi?
Geçti
Tuttun mu?
Tuttum
Kestin mi?
Kestim
Tuzladım mı?
Tuzladım
Pişirdin mi?
Pişirdim
Bana ayırdın mı?
Ayırdım
Hangi dolaba koydun?
Çık çık dolaba koydum
Haydi, al getir
Getiremem
Neden getiremezsin?
Kara kediler yemiş.
Vay vay, miyav    

Nereden Gelirsin
Nerden gelirsin?
Zikzak kalesinden.
Ne gezersin?
Açlık belasından.
Nerde yattın?
Beyin konağında.
Altına ne serdiler?
Perde.
Desene kupkuru yerde.
Bıyıkların neden yağ oldu?
Bıldırcın eti yedim.
Bıldırcın yağlı mıydı?
Gökte uçarken gördüm.
Saçların neden ağardı?
Değirmenden geldim.
Değirmen dönüyor mu?
Zımbırtısını duydum.
Ayakların neden ıslandı?
Çaydan geçtim.
Çay derin miydi?
Köprüyü dolaştım,
İşte geldim sana ulaştım.
 
 

Cam
Bir cam
İki cam
Üç cam
Dört cam
Beş cam
Altı cam
Yedi cam
Sekiz cam
Dokuz cam
On cam
Bu da benim amcam.

Eveleme develeme
Evvel altı elma yedi
Seren sekiz serçe dokuz
Tarmanın topu kara
A devenin çatı kara    

Ebe
Ebe ebe nerede
Su doldurur derede
Dere boyu çalılık
Derede olur balık
Şu ebe de ne alık
Oltamı attım,
Balığı tuttum.
Balık suya dalamaz,
Ebe beni bulamaz.
Bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi
Bunu kim dedi,
Diyen dedi on yedi,
Yağlı böreği kim yedi?

Ellerim
Ellerim tombik tombik,
Kirlenince çok komik
Kirli eller sevilmez
Güzelliği görülmez
Dişlerim bakım ister
Hele saçlar, hele scalar
Uzayınca tırnaklar
Kirlenince kulaklar
Bize pis derler, pis derler

Deve
Eveleme develeme
Evvel altı elma yedi
Seren sekiz serçe dokuz
Tarmanın topu kara
A devenin çatı kara.

Patlıcan
Patlıcan var patlıcan,
Patlasın senin kocan.
Şisko şisko biberler,
Arabaya bindiler.
Elmalar yedi buçuk,
Onu yedi, bir çocuk.
Patlıcandan bıktım,
Ben oyundan çıktım!

Komşuu
Komşu komşu huu...
Sırtındaki ne?
Arpa
Kaça sattın
Kırka
Eve ne aldın?
Hırka
Çocuğa ne aldın ?
Halka

Börek
Bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi,
Bunu sana kim dedi?
Diyen dedi on yedi,
Yağlı böreği kim yedi?

Sınıflar
Mini mini birler,
Çalışkandır ikiler,
Mavi gözlü üçler,
Dayak yiyen dörtler,
Misafirdir beşler,
Altılar, altınımı çaldılar,
Yediler, yemeğimi yediler,
Sekizler, semizdirler,
Dokuzlar, doktor oldu,
Onlar bizi okuttu.

Saksağan
Saksağan sek sek,kuyruğu tümsek
Kuyruğuna binelim bizim köye gidelim.

Keçiler
Ayşe Hanımın keçileri,
Hop hop hopluyor,
Arpa, saman istiyor,
Arpa, saman yok,
Kilimcide çok.
Kilimci kilim dokur,
İçinde bülbül okur.
İki kardeşim olsa,
Biri ay, biri yıldız,
Biri oğlan, biri kız,
Hop çikolata çikolata,
Akşam yedim salata,
Seni gidi kerata.



Mıstık
Mustafa, Mıstık,
Arabaya kıstık,
Üç mum yaktık,
Seyrine baktık.

Tekir
Bir iki tombul tekir
Camdan bakar
Başına takar
Hop hop, altın top

Mıstık
Mustafa, Mıstık,
Arabaya kıstık,
Üç mum yaktık,
Seyrine baktık.    

Leylek
Leylek leylek havada,
Yumurtası tavada,
Gel bizim hayata,
Hayat kapısı kitli,
Leyleğin başı bitli. 

Kuzu
Kuzu kuzu me
Bin tepeme
Haydi gidelim
Ayşe teyzeme.    

Yağmur
Yağ yağ yağmur,
Teknede hamur,
Bahçede çamur,
Ver Allah'ım ver,
Sicim gibi yağmur.

Karga
Karga karga "gak" dedi,
"Çık şu dala bak" dedi,
Karga seni tutarım,
Kanadını yolarım.    

Portakal
Portakalı soydum,
Başucuma koydum.
Ben bir yalan uydurdum,
Duma duma dum.
Duma duma dum.
Öğretmeni kandırdım,
Kandırdım. OYUN
Oooo.....
İğne battı,
Canımı yaktı,
Tombul kuş Arabaya koş.
Arabanın tekeri,
İstanbul'un şekeri.
Hop Hop altın top,
Bundan başka oyun yok.   

  

Hanım kızı
Çan çan çikolata,
Hani bize limonata?
Limonata bitti,
Hanım kızı gitti.
Nereye gitti?
İstanbul'a gitti.
İstanbul'da ne yapacak?
Terlik pabuç alacak.
Terliği pabucu ne yapacak?
Düğünlerde,
Şıngır mıngır oynayacak.

Keçiler
Ayşe Hanımın keçileri,
Hop hop hopluyor,
Arpa, saman istiyor,
Arpa, saman yok,
Kilimcide çok.
Kilimci kilim dokur,
İçinde bülbül okur.
İki kardeşim olsa,
Biri ay, biri yıldız,
Biri oğlan, biri kız,
Hop çikolata çikolata,
Akşam yedim salata,
Seni gidi kerata.    

Sınıflar
Mini mini birler,
Çalışkandır ikiler,
Mavi gözlü üçler,
Dayak yiyen dörtler,
Misafirdir beşler,
Altılar, altınımı çaldılar,
Yediler, yemeğimi yediler,
Sekizler, semizdirler,
Dokuzlar, doktor oldu,
Onlar bizi okuttu. 

Ebe
Ebe ebe gel bize
Uzaktan vur elimize
Eğer vuramazsan
Ebesin ebe
Bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi,
Bunu sana kim dedi?
Diyen dedi on yedi
Yağlı böreği kim yedi?    

Tavuk
Pazara gidelim,
Bir tavuk alalım,
Pazara gidip,
Bir tavuk alıp ne yapalım?
Gıt gıdak diyelim.
Happur huppur,
Happur, huppur yiyelim.